W USA obłęd, w Polsce luz

Podpisana przez prezydenta Obamę ustawa Kongresu USA o podwyższeniu limitu zadłużenia jest owocem umowy parlamentarnej zawartej na zasadzie coś za coś. Na pierwszym coś zależało Demokratom i polega ono na tym, że do listopada tego roku poprzeczka dopuszczalnego długu zostanie stopniowo podniesiona o 2,4 bln USD. Następne podniesienie poprzeczki będzie mogło nastąpić „dopiero” w 2013 roku. W zamian za to Republikanie uzyskują swoje coś, a mianowicie obniżenie wydatków o taką samą mniej więcej sumę, ale  w ciągu następnych 10 lat, z tym, że po każdym zwiększeniu limitu (przypuszczalnie też o 2,4 bln) będzie wysuwane żądanie o następną 10-letnią  redukcję wydatków  w tej samej wysokości, tak przynajmniej się odgraża John Boehner, lider większości republikańskiej w Izbie Reprezentantów.

Nie wchodzę w szczegóły tej operacji. Istotne jest to, że jeśli wszystko dobrze pójdzie, amerykańskie zadłużenie wzrośnie w ciągu 10 lat  z 14,6 do 22,3 bln USD. Trudno z tego powodu wpadać w euforię, bo jest to kwota mordercza, ale zważywszy, że bez ustawy nastąpiłby koniec świata, możemy sobie jednak  na mały ataczek euforii pozwolić. Że „dzięki” ustawie zostanie również skutecznie wyhamowany rozwój i tempo wychodzenia z kryzysu, to odrębna sprawa. Na dzień dzisiejszy szkoda sobie psuć humory.

Teraz pytanie za 10 punktów. Co nas to wszystko właściwie obchodzi? Przecież premier Tusk wyraźnie powiedział, że kłopoty Ameryki nie dotyczą Polski i że nasza gospodarka w przeciwieństwie do amerykańskiej mocno stoi na obu nogach. Skoro tak, to może sobie popatrzmy na te cztery nogi – dwie amerykańskie i dwie polskie. W każdym razie niech popatrzą ci, którym chociaż mgliście zależy na moich zakichanych dziesięciu punktach. Tym wyjątkowym chciwcom daję do ręki dwa narzędzia, którymi są zegary amerykańskiego i polskiego długu. Oto one:

http://www.usdebtclock.org/

http://www.zegardlugu.pl/

Dług polski (863 mld PLN) wydaje się śmiesznie mały w porównaniu z amerykańskim (14 568 mld USD). Według dzisiejszego przelicznika walut Stany Zjednoczone są winne światu i sobie prawie 48 razy więcej niż Polska. Dla nas to chyba dobrze? Ano nie bardzo, bo oni mają od nas 8 razy więcej ludności, zatem de facto jesteśmy tylko 6 razy lepsi. I niestety to nie wszystko, bo poza tym Stany mają 19,5 razy większy PKB, wskutek czego stajemy się tylko 0,3 raza lepsi pod względem państwowego zadłużenia, czyli praktycznie zasuwamy łeb w łeb ze Stanami. Zakrzyknie ewentualny czytelnik, że przecież nie można dokonywać tak topornych przeliczeń i porównań. Zgadzam się z tym całkowicie i chętnie poprzestaję na bezpośrednim porównaniu długów i wartości PKB, przy którym wygląda to tak:

Amerykański dług (14 568 mld USD) jest trochę niższy niż wartość ich PKB (14 820 mld USD). U nas sytuacja przedstawia się nieco lepiej, polski dług (863 mld PLN) jest wyraźnie niższy od wartości PKB (1415 mld PLN). Ale proszę pamiętać, że relacja długu do PKB zależy od kursu złotego, a ten w każdej chwili może ulec znacznemu pogorszeniu.

Co z tych porównań wynika? Otóż to, że sytuacja Polski jest nie mniej alarmująca niż sytuacja Ameryki. Nie byłoby w tym nic szczególnie dziwnego, gdyby nie to, że pomimo niewątpliwego zagrożenia, cały kraj, z premierem Tuskiem i ministrem Rostowskim na czele, żyje w błogim przekonaniu, że polska gospodarka nie mogłaby się mieć lepiej. Po Stanach Zjednoczonych z hukiem przetoczyła się szarpiąca nerwy awantura o oszczędności i wydatki, natomiast u nas od Bałtyku do Karpat niesie się przyśpiewka Wyspiańskiego „Niech na całym świecie wojna, byle polska wieś spokojna”. Jak to możliwe?!

Odpowiedź pewnie jest bardzo prosta i wszyscy oprócz mnie ją znają. Nie wiem, może coś mi się pozajączkowało, może czegoś nie uwzględniłem. Co to takiego może być? Ależ oczywiście, na śmierć zapomniałem o bezrobociu! W Stanach wynosi ono aż 9.2%, podczas gdy w Polsce tylko… o, kurde – 12,2%. Nie, to musi być coś innego. Ależ tak, jak mogłem zapomnieć? Przecież ich dług jest znacznie wyżej oprocentowany! Oni rocznie płacą 213 mld USD, czyli 1,5% długu, my zaś tylko 38 mld PLN, czyli jedynie… o Boże przenajsłodszy – 4,4%. Te cholerne reitingi! Oni są w klasie AAA, my w klasie A-. Biednemu, kurcze, wiatr zawsze wieje w oczy.

To teraz, jak już jest jasne, że sam niczego nie wymyślę, niech mi wreszcie ktoś powie, ale bez kręcenia, jak Polak Polakowi. Co sprawia, że larum grają, Rzeczpospolita w potrzebie, a rząd się nie zrywa, rękawów nie zawija, do pracy się nie bierze? Co sprawia, że spada samolot po samolocie, rozsypują się dopiero co zbudowane autostrady i stadiony, dług rośnie jak wściekły, ludzie uciekają przed bezrobociem do mycia garów za granicą, a media zamiast choć raz na miesiąc przynajmniej napomknąć o tym, od rana do nocy kadzą premierowi i rozwodzą się nad aforyzmami Sikorskiego i Kaczyńskiego? Komu, na miłość boską, takie totalne olewanie wszystkiego leży? Halo, jest tam kto?!